W jednym z ostatnich wpisów analizowaliśmy, na jakie kwestie powinien zwrócić uwagę użytkownik hulajnogi elektrycznej, który chciałby ubezpieczyć się w zakresie użytkowania hulajnogi. Dzisiaj kontynuujemy ten wątek, tym razem skupiając się na kwestii odszkodowania za wypadek na hulajnodze elektrycznej. Przeanalizujemy, kiedy należy się odszkodowanie dla użytkownika hulajnogi elektrycznej, który wskutek wypadku doznał urazu i od kogo można je uzyskać. Dochodzeniu odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez użytkownika hulajnogi elektrycznej osobie trzeciej poświęcimy w przyszłości odrębny wpis na naszym blogu.
Od kogo uzyskać odszkodowanie za wypadek na hulajnodze elektrycznej?
Jeżeli osoba poruszająca się hulajnogą elektryczną uległa wypadkowi i doznała szkody, może ona starać się o odszkodowanie z kilku potencjalnych źródeł. Wszystko zależy jednak od okoliczności (przyczyn) samego wypadku. Najważniejszą kwestią jest ustalenie, czy odpowiedzialnością cywilną za spowodowanie wypadku można obciążyć osobę trzecią, czy też do wypadku doszło bez udziału osoby trzeciej. Tą osoba trzecią odpowiedzialną za wypadek może być inny uczestnik ruchu: kierujący innym pojazdem mechanicznym (nawet jeśli nie dojdzie do fizycznego zderzenia się jego pojazdu z hulajnogą), jak również pieszy czy rowerzysta. Odpowiedzialność cywilną za wypadek na hulajnodze elektrycznej ponosić może także inny podmiot, w szczególności zarządca drogi (np. jeśli jadąc hulajnogą wpadliśmy w dziurę w nawierzchni), względnie podmiot odpowiedzialny za utrzymanie nawierzchni w miejscu wypadku w czystości.
Generalną zasadą jest, że aby uzyskać odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności cywilnej od innego podmiotu, będziemy musieli wykazać jego winę w spowodowaniu wypadku. Będzie to dotyczyło w szczególności sytuacji, gdy roszczenia kierujemy do zarządcy drogi, pieszego czy rowerzysty, a także kierującego innym pojazdem mechanicznym (np. samochodem, motocyklem, motorowerem, drugą hulajnogą elektryczną), jeśli jadąc hulajnogą elektryczną zderzymy się z tym pojazdem. Tylko w nielicznych sytuacjach odpowiedzialność cywilna osoby trzeciej wobec użytkownika hulajnogi elektrycznej oparta będzie na zasadzie ryzyka (tzn. bez konieczności wykazywania winy tego podmiotu przez użytkownika hulajnogi). Może tu chodzić np. w sytuację, gdy nasz upadek spowoduje kierujący innym pojazdem mechanicznym, ale nie dojdzie do zderzenia (np. na skutek zajechania nam drogi wykonamy manewr obronny i unikniemy zderzenia, ale spadniemy z hulajnogi i doznamy obrażeń ciała). Na zasadzie ryzyka odpowiadać może wobec nas także podmiot wykonujący remont odcinka drogi, na którym doznamy urazu. Więcej informacji o zasadach dochodzenia odszkodowania z OC przez kierującego pojazdem (co ma zastosowanie także do hulajnogi elektrycznej) zamieściliśmy tutaj. O dochodzeniu odszkodowania od zarządcy drogi pisaliśmy tutaj. Wariantem odpowiedzialności cywilnej będzie także odpowiedzialność producenta czy operatora hulajnogi elektrycznej, gdyby przyczyną doznanej przez nas szody był defekt pojazdu. Jeżeli ulegliśmy wypadkowi na hulajnodze elektrycznej, warto zwrócić się do prawnika specjalizującego się w odszkodowaniach, który pomoże nam ustalić, czy mamy szanse na uzyskanie odszkodowania z OC.
Dlaczego tak ważne jest ustalenie, czy za skutki naszego wypadku na hulajnodze elektrycznej możemy obciążyć odpowiedzialnością cywilną inną osobę? Odszkodowanie z tytułu odpowiedzialność cywilnej, w odróżnieniu od odszkodowań z innych umów ubezpieczenia (np. z ubezpieczenia NNW, z ubezpieczenia grupowego itp.) jest odpowiedzialnością pełną. Oznacza to, że jako poszkodowani możemy się domagać nie tylko konkretnych świadczeń wynikających z umowy ubezpieczenia (np. za trwały uszczerbek na zdrowiu), ale naprawienia całej doznanej przez nas szkody, w tym zadośćuczynienia za ból i cierpienie, zwrotu kosztów leczenia i rehabilitacji, renty czy zwrotu utraconych zarobków. Nasze roszczenia kierujemy wówczas do sprawcy szkody, względnie do jego ubezpieczyciela OC (np. z ubezpieczenia OC samochodu). Inną sprawą natomiast jest to, czy podmiot odpowiedzialny za szkodę będzie posiadał takie ubezpieczenie OC, które całość naszych roszczeń zaspokoi – jeśli nie, roszczenia o odszkodowanie za wypadek na hulajnodze elektrycznej kierujemy wówczas do samego sprawcy szkody.
Odszkodowanie za wypadek na hulajnodze – polisy NNW, grupowe i inne
Jeżeli natomiast okoliczności wypadku nie pozwalają na dochodzenie odszkodowania od żadnej osoby trzeciej, pozostają nam tylko nasze własne polisy ubezpieczenia, które posiadaliśmy w chwili wypadku. Miejmy jednak świadomość, że ograniczają nas wówczas warunki danego ubezpieczenia, w tym jego zakres oraz rodzaje możliwych do uzyskania świadczeń. Pamiętajmy, że każda tego rodzaju polisa ma własny zakres ochrony – powinniśmy zatem uprzednio sprawdzić, czy ubezpieczyciel nie wyłączył z zakresu naszego ubezpieczenia uszczerbków doznanych np. w związku z użytkowaniem pojazdów czy uczestnictwem w ruchu drogowym. Wówczas może okazać się, że w razie wypadku na hulajnodze elektrycznej odszkodowania z polisy nie uzyskamy. W razie wypadku będziemy mogli natomiast uzyskać od ubezpieczyciela tylko takie świadczenia, które wynikają z warunków danego ubezpieczenia, bez względu na wysokość doznanej przez nas szkody. Jeżeli przykładowo ubezpieczenie obejmowało będzie koszty leczenia, ale tylko do pewnej kwoty albo poniesione w pewnym ograniczonym czasie od wypadku, ograniczy to nasze prawo do uzyskania pełnego odszkodowania.
Na koniec warto jeszcze dodać, że świadczeń z każdej z posiadanych przez nas w chwili wypadku polis ubezpieczenia możemy co do zasady dochodzić równolegle (tzn. z każdej polisy) i to nawet wówczas, gdy oprócz tego staramy się o odszkodowanie z OC sprawcy wypadku.
Na tematy związane z ubezpieczeniami i odszkodowaniami dotyczącymi jazdy na hulajnogach elektrycznych pisaliśmy także tutaj:
- ubezpieczenie użytkownika hulajnogi elektrycznej,
- odszkodowanie za wypadek spowodowany przez użytkownika hulajnogi elektrycznej.
Autor tekstu:
dr Michał Strzelbicki, radca prawny, mstrzelbicki@eventum.com.pl, tel: 510-943-567