Odszkodowanie za uszkodzenie splotu ramiennego przy porodzie

Błędy i zaniedbania medyczne związane ze sposobem przeprowadzenia porodu są jednym z najczęstszych źródeł roszczeń pacjentów względem szpitali. Tego rodzaju błędy niosą za sobą poważne i często nieodwracalne konsekwencje zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Jednym z najczęstszych uszkodzeń okołoporodowych, powodujących powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej wobec dziecka lub matki, jest wystąpienie dystocji barkowej, gdy po urodzeniu główki następują trudności przy rodzeniu się barków. Dystocja barkowa jest sytuacją groźną zarówno dla zdrowia matki (może powodować poważne urazy okołoporodowe), jak i dla dziecka – najczęstszym skutkiem dystocji jest uszkodzenie splotu ramiennego, może też dochodzić do pęknięcia obojczyka lub kości ramiennej, a nawet do zamartwicy czy śmierci dziecka. Jeżeli którykolwiek z tych skutków nastąpi, może to powodować odpowiedzialność odszkodowawczą. Dowiedz się więcej, jak uzyskać odszkodowanie za uszkodzenie splotu ramiennego przy porodzie.

Błąd medyczny w prawie cywilnym rozumiany jest jako postępowanie sprzeczne z zasadami wiedzy i nauki medycznej w zakresie dla lekarza dostępnym (wyrok SN z dnia 1 kwietnia 1955 r., IV CR 39/54).

Każdy błąd w trakcie porodu niesie za sobą poważne konsekwencje natury medycznej, karnej, odszkodowawczej, dyscyplinarnej itp. Osoby sprawujące opiekę nad kobietą i dzieckiem podczas porodu (położne, pielęgniarki, lekarze) muszą być przygotowane na każdą ewentualność, w tym do wykonania czynności interwencyjnych w zakresie opieki nad rodzącą oraz opieki nad noworodkiem. Błąd podczas porodu następuje zwykle z winy lekarza, pielęgniarki czy położnej, którzy nie działają zgodnie z procedurami medycznymi.

Do najczęstszych błędów medycznych związanych z ciążą i porodem, powodujących powstanie dystocji barkowej i jej skutków na zdrowiu, należą:

niewykonanie cesarskiego cięcia mimo wskazań medycznych,
opóźnianie wykonania cięcia cesarskiego,
brak należytego monitoringu stanu zdrowia dziecka i matki przed i w trakcie porodu, w tym przeoczenie lub zlekceważenie wskazań do zakończenia porodu cięciem cesarskim, w szczególności gdy waga dziecka przekracza 4 kg albo gdy wymiary miednicy matki są mniejsze niż wskazuje bezpieczna norma (niewykonanie badań USG i pomiarów miednicy lub zignorowanie ich wyników),
nieprawidłowe rozpoznanie stanu zdrowia płodu i matki przed porodem, w szczególności nierozpoznanie wad rozwojowych płodu i brak podjęcia niezwłocznego leczenia bezpośrednio po urodzeniu się dziecka.

Skutkami błędów okołoporodowych mogą być w szczególności:

1. urazy okołoporodowe dziecka, jak np. niedotlenienie okołoporodowe dziecka, zachłyśnięcie się noworodka wodami płodowymi, porażenie mózgowe noworodka na skutek niedotlenienia, złamania obojczyka dziecka, porażenie splotu ramiennego, uraz biodra noworodka, rozerwanie struktur śródczaszkowych, krwotok śródczaszkowy, zmiany neurologiczne spowodowane wydłużonym porodem, zamartwica dziecka, choroby noworodka spowodowane zbyt późno wykonanym cięciem cesarskim;

2. urazy okołoporodowe rodzącej matki, w tym m. in. złamania miednicy rodzącej matki, rozejście się spojenia łonowego, wypadanie macicy, przetoka odbytniczo-pochwowa, krwawienie z pękniętej macicy;

3. skutki błędów medycznych w ginekologii chirurgicznej, jak uszkodzenia dróg moczowych, nietrzymanie moczu, wypadanie macicy, przecięcie moczowodu, uszkodzenia pęcherza moczowego;

Niestety niektóre błędy okołoporodowe mogą prowadzić także do zgonu dziecka lub matki.

Kiedy i od kogo należy się odszkodowanie za uszkodzenie splotu ramiennego przy porodzie?

odszkodowanie za błąd przy porodzie Warunkiem przyjęcia, że doszło do błędu medycznego, a w konsekwencji że istnieją podstawy aby uzyskać odszkodowanie za dystocję barkową i uszkodzenie splotu ramiennego przy porodzie jest ustalenie, że postępowanie personelu medycznego było (1) obiektywnie niezgodne ze wskazaniami współczesnej wiedzy medycznej oraz (2) miało charakter zawiniony, tj. że postępowanie to w danych okolicznościach sprawy może być przedmiotem zarzutu, że było nieprawidłowe. Jakkolwiek postawienie takiego zarzutu wymaga wiedzy medycznej to warto podkreślić, że od lekarzy oraz placówek służby zdrowia prawo wymaga szczególnie wysokiego poziomu profesjonalizmu, co nakazuje szczególnie rygorystycznie oceniać wszelkie nieprawidłowości (zwłaszcza zaniechania i błędne decyzje), oraz że o winie w prawie cywilnym przesądza najmniejszy nawet stopień zawinienia, w tym nie tylko wina umyślna, ale także najmniejsza nawet lekkomyślność lub niedbalstwo.

Zasadniczo podmiotem obowiązanym do odszkodowania jest lekarz, który dopuszcza się błędu. Bardzo często jednak osoba ta zatrudniona jest w placówce służby zdrowia, albo na błąd medyczny składa się postępowanie szerszego personelu tej placówki – wtedy odpowiedzialność cywilną ponosi prowadzący tę placówkę (szpital, przychodnię) oraz jego ubezpieczyciel w ramach ubezpieczenia OC.

Kto ma prawo do odszkodowania za dystocję barkową i jej skutki?

Prawo do odszkodowania ma matka lub dziecko, które wskutek błędu okołoporodowego doznało uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 1975 roku „uszkodzeniem ciała w rozumieniu art. 444 §1 i 445 §1 KC jest takie oddziaływanie na ciało ludzkie, które pozostawia w nim wyraźny ślad będący wynikiem naruszenia tkanek organizmu, bez względu na to czy chodzi o uszkodzenie jedynie powierzchniowe czy też poważne uszkodzenie ciała np. powiązane ze złamaniem kości, uszkodzeniem mięśni itp. Rozstrojem zdrowia natomiast w rozumieniu tych przepisów będzie takie oddziaływanie na organizm ludzki, które pociąga za sobą zakłócenie jego funkcji. Czas trwania skutków nie ma znaczenia.”

Jeżeli uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia doznało dziecko, roszczenia odszkodowawcze (m. in. o zadośćuczynienie, zwrot kosztów leczenia, opieki, dojazdów, rentę) są jego roszczeniami, nawet jeżeli koszty leczenia, dojazdów itp. ponoszą inne osoby, w tym rodzice. Rodzice jako przedstawiciele ustawowi są natomiast uprawnieni do dochodzenia odszkodowania w tym zakresie w imieniu dziecka.

Pamiętajmy także, że roszczenia odszkodowawcze osób niepełnoletnich nie mogą przedawnić się wcześniej niż z upływem 2 lat od dnia uzyskania pełnoletności (najczęściej 2 lata od dnia 18. urodzin) – oznacza to, że w praktyce przedawnienie roszczeń dziecka poszkodowanego w trakcie porodu nastąpić może nawet dopiero po 20 latach, co daje możliwość dochodzenia jeszcze dzisiaj odszkodowania z tytułu błędów okołoporodowych popełnionych nawet w końcówce lat 90. XX wieku.

Jeżeli natomiast skutkiem błędu okołoporodowego jest śmierć dziecka lub matki, prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia mają wszystkie osoby najbliższe.

Co należy zrobić, jeżeli podejrzewamy popełnienie błędu przy porodzie?

Niezwykle istotne jest zgromadzenie pełnej dokumentacji prowadzonego leczenia. Dotyczy to zwłaszcza dokumentacji z hospitalizacji – pamiętajmy, że karta informacyjna (wypis) nie jest pełną dokumentacją – szpital obowiązany jest prowadzić szczegółową dokumentację naszego pobytu, w szczególności gromadzić wyniki wszystkich badań oraz raporty z zastosowanych procedur medycznych, w tym przeprowadzonych zabiegów. Należy zdobyć jak najszerszą dokumentację medyczną (w tym w szczególności pełną dokumentację lekarską i pielęgniarską, w tym historię choroby, opisy operacji, karty konsultacji medycznych, wyniki badań diagnostycznych, opisy badań obrazowych, karty znieczulenia, udzielone zgody na zabiegi itp.) oraz pełną dokumentację medyczną z przebiegu ciąży (kartoteka od lekarza prowadzącego, karta przebiegu ciąży, wyniki badań usg, badań krwi i innych).

W powyższym kontekście pamiętajmy, że wgląd w dokumentację medyczną, jak również uzyskanie poświadczonej za zgodność z oryginałem jej pełnej kopii jest naszym prawem, wynikającym z art. 26 i art. 27 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Placówka służby zdrowia ma zatem obowiązek wydania nam pełnej dokumentacji.

Jeżeli mamy poważne wątpliwości co do rzetelności lub zwłaszcza uczciwości personelu medycznego, a błąd medyczny spowodował poważne skutki na zdrowiu matki lub dziecka, nie wahajmy się zawiadomić prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę matki lub dziecka. W postępowaniu karnym możemy skorzystać ze statusu oskarżyciela posiłkowego. Postępowanie karne, nawet jeżeli nie doprowadzi do skazania sprawcy, pozwoli na zabezpieczenie dokumentacji medycznej oraz uzyskanie opinii biegłych co do zasadności naszych zarzutów.

Bardzo często przydatne jest zasięgnięcie opinii innego specjalisty z danej dziedziny, pracującego w innej placówce medycznej. Jego opinia nie będzie miała waloru opinii biegłego sądowego (nawet jeżeli osoba ta takim biegłym jest), co znaczy że przed sądem konieczne będzie powołanie kolejnego biegłego, ale pozwoli nam wstępnie określić, jakie mamy szanse na dowiedzenie naszych racji w sprawie sądowej. Pamiętajmy, że sąd swój wyrok oprze na opinii niezależnego biegłego lekarza powołanego z listy biegłych – opinia ta dla każdego sądu jest kluczowa, jak chodzi o ustalenie czy zawiniony błąd medyczny został popełniony, czy też że go nie było.

Jeżeli macie Państwo wątpliwości co do zasadności roszczeń o odszkodowanie, zapraszamy do kontaktu – zweryfikujemy, jakie są szanse na jego uzyskanie.

Jakich roso odszkodowanie za porażenie splotu ramiennego przy porodzie można dochodzić?

Katalog roszczeń odszkodowawczych z tytułu błędu okołoporodowego obejmuje zadośćuczynienie za krzywdę doznaną przez dziecko lub matkę (za ból, cierpienie, trwałe kalectwo, oszpecenie, ograniczenie widoków na przyszłość), a także zwrot wszelkich kosztów wynikłych z błędu, takich jak koszty leczenia, rehabilitacji, opieki osoby trzeciej, dojazdów związanych z leczeniem, kosztów specjalnej diety lub utraconych dochodów. Jeżeli następstwa błędu okołoporodowego mają charakter utrwalony i powodują stałe zwiększenie potrzeb matki lub dziecka, poszkodowany może domagać się także ustanowienia renty.

Jeżeli skutkiem błędu jest śmierć matki lub dziecka, roszczenia odszkodowawcze obejmują zadośćuczynienie za krzywdę i stosowne odszkodowanie z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej, a także zwrot kosztów pogrzebu oraz rentę.

Wysokość zadośćuczynienia i odszkodowania zawsze zależy od wielu czynników i szeregu okoliczności sprawy, spośród których najważniejsze znaczenie ma zakres uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia oraz jego nieodwracalny charakter, a w przypadku błędu ze skutkiem śmiertelnym fakt, że umiera noworodek lub rodząca kobieta, co samo w sobie wyznacza ogrom przeżywanego przez najbliższych cierpienia. Z tych względów odszkodowania z tytułu błędów okołoporodowych często należą do najwyższych odszkodowań zasądzanych przez sądy.

***

Sprawy o odszkodowanie z tytułu błędu medycznego, w tym błędu okołoporodowego, są jednymi z najbardziej skomplikowanych, a szczególnie szeroki wachlarz możliwych roszczeń powoduje, że najlepiej w takich sprawach zdać się na profesjonalną pomoc eksperta. Prowadziliśmy wiele tego rodzaju postępowań odszkodowawczych. Nasza wiedza i doświadczenie pozwolą Państwu wybrać właściwą drogę dochodzenia odszkodowania oraz uzyskać maksymalne odszkodowanie ze wszelkich możliwych źródeł, za wszelkie możliwe roszczenia składające się na odszkodowanie za uszkodzenie splotu ramiennego przy porodzie.