Z pytaniem, czy niezapłacenie składki w terminie powoduje wygaśnięcie prawa do świadczenia z ubezpieczenia, zwróciła się do nas Pani Iza, której ojciec ubezpieczył się na życie w TU Allianz Życie Polska S.A. Przez kilka lat Ubezpieczony regularnie opłacał comiesięczne składki. Niestety, w jednym miesiącu składka nie została terminowo zapłacona, a kilka dni po upływie terminu Ubezpieczony zmarł. Pani Iza wystąpiła do ubezpieczyciela o wypłatę świadczenia, ale ten odmówił wskazując, że ponieważ składka nie została terminowo wpłacona, to ochrona ubezpieczeniowa uległa zawieszeniu. W konsekwencji, zdaniem ubezpieczyciela w dniu śmierci ojciec Pani Izy nie był objęty aktywnym ubezpieczeniem, a zatem świadczenie nie było należne.
Sprawę skierowaliśmy na drogę sądową. Wyrokiem z dnia 9.08.2024 r. (sygn. XVI C 250/23) Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie zasądził na rzecz Pani Izy należne jej świadczenie. Pozwany ubezpieczyciel nie wniósł apelacji i zrealizował prawomocny wyrok. Sąd zgodził się z naszą argumentacją, że odmowa wypłaty świadczenia była bezpodstawna. Umowa ubezpieczenia, zwłaszcza ubezpieczenia na życie, pełni funkcję ochronną. Przepisy kodeksu cywilnego chronią zatem trwałość tej umowy, a ubezpieczyciele w ogólnych warunkach ubezpieczenia nie mogą trwałości tej ograniczać. Zgodnie z art. 830 kodeksu cywilnego, jeśli składka na ubezpieczenie płatna jest np. co miesiąc, to niezapłacenie składki w terminie nie powoduje automatycznie, że umowa ulega rozwiązaniu. Przeciwnie, zgodnie z prawem ubezpieczenie trwa nadal, a ubezpieczyciel musi wezwać osobę ubezpieczoną do zapłaty zaległej składki w dodatkowym terminie oraz pouczyć ją, że niezapłacenie składki w tym terminie spowoduje rozwiązanie umowy. Dopiero po spełnieniu wszystkich wymienionych warunków umowa może być rozwiązana. Jeśli ubezpieczyciel tych warunków nie spełni lub jeśli wskazany dodatkowy termin jeszcze nie upłynie, ubezpieczenie nadal chroni osobę ubezpieczoną.
W niniejszej sprawie, kilka dni po upływie terminu płatności składki ubezpieczyciel wysłał ubezpieczonemu jedynie wiadomość sms z informacją, że składka nie została zapłacona i że ochrona ubezpieczeniowa uległa zawieszeniu. Zgodnie z OWU, ubezpieczony mógłby ochronę tę przywrócić, gdyby w terminie 2 miesięcy składkę wpłacił (czego już nie zrobił, ponieważ zmarł). W wiadomości sms nie było natomiast ani wezwania do zapłaty składki w dodatkowym terminie, ani informacji że jego niezachowanie spowoduje rozwiązanie umowy, jak wymaga tego kodeks cywilny. Z tej przyczyny Sąd uznał, że nie doszło do skutecznego zakończenia ochrony ubezpieczeniowej i świadczenie było naszej Klientce należne. Pozwany co prawda bronił się twierdząc, że na skutek niezapłacenia składki doszło jedynie do zawieszenia, a nie do ostatecznego ustania ochrony ubezpieczeniowej, ale Sąd nie uznał tej argumentacji. Sąd zgodził się z nami, że ubezpieczyciele nie mogą wprowadzać zapisów mówiących np. o zawieszeniu ochrony ubezpieczeniowej (zamiast o jej definitywnym ustaniu), bo byłoby to obejściem przytoczonego przepisu kodeksu cywilnego. W konsekwencji, do żadnego zawieszenia ochrony ubezpieczeniowej nie doszło.
Gdybyście Państwo znaleźli się w podobnej sytuacji to pamiętajcie, że ochrona ubezpieczeniowa nie wygasa automatycznie tylko z tego powodu, że składka nie została zapłacona z terminie. Umowa ubezpieczenia przestaje chronić ubezpieczonego dopiero, jeżeli ubezpieczyciel wezwie go do zapłaty składki w dodatkowym terminie, informując o skutkach prawnych braku jego dochowania oraz jeśli termin ten bezskutecznie upłynie. Wcześniejsze zakończenie, zawieszenie czy inne ograniczenie ochrony ubezpieczeniowej z uwagi na niezapłacenie składki w terminie jest więc bezpodstawne, a w razie zajścia wypadku świadczenia z umowy ubezpieczenia powinny być wypłacone.
Zadzwoń lub napisz do nas po bezpłatną konsultację Twojej sprawy. Nasi prawnicy są po Twojej stronie.
dr Michał Strzelbicki
radca prawny, założyciel EVENTUM
tel. kom. 510 943 567
e-mail: mstrzelbicki@eventum.com.pl
Mariusz Sadowski
radca prawny
tel. kom. 502 603 736
e-mail: msadowski@eventum.com.pl