Szerząca się na całym świecie epidemia koronawirusa SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19 wzbudza w społeczeństwie niepokój i liczne obawy. Szczególnie niespokojne pozostają osoby, które jeszcze przed wystąpieniem tego szczególnego stanu zagrożenia wykupiły, mającą odbyć się w najbliższym czasie, wycieczkę za granicę. Grupa wskazanych osób jest liczna chociażby ze względu na występujący obecnie sezon narciarski. Problem tyczy się jednak nie tylko wyjazdów do kurortów zimowych, ale i wszelkich innych zagranicznych imprez turystycznych. Klienci przedsiębiorców turystycznych, pomimo już dokonanego zakupu w obecnej sytuacji niejednokrotnie nie chcą podejmować ryzyka wiążącego się z takim wyjazdem ryzyka (wynikającego chociażby z transportu do innego państwa, noclegu i żywienia poza domem oraz bezpośredniego kontaktu z wieloma obcymi uczestnikami imprezy).
Podróżni zadają sobie w związku z tym pytanie, czy ze względu na ogłoszoną pandemię koronawirusa mogą bezkosztowo zrezygnować z udziału w takim wyjeździe turystycznym i uzyskać pełen zwrot wpłaconej na niego organizatorowi kwoty. Problem rozwiazuje się sam w momencie, gdy przedsiębiorca turystyczny sam zadecyduje o odwołaniu wyjazdu i zwrocie klientom wpłat. Sytuacja komplikuje się natomiast, gdy organizator zwleka z podjęciem tak radykalnych kroków, a podróżni nie chcą wycofywać się z wyjazdu z koniecznością poniesienia kosztów rezygnacji, które mogą w zależności od treści zawartej umowy wynieść nawet 90% wpłaty.
Wyjaśnić należy, iż zgodnie z ustawą z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych podróżny może bezkosztowo odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego (art. 47 ust. 4).
Ustawodawca wyjaśnia, iż pod pojęciem „nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności” należy rozumieć sytuację pozostającą poza kontrolą osoby się na nią powołującej, której skutków nie można było uniknąć, nawet gdyby podjęto wszelkie rozsądne działania. W preambule Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2302 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych podnosi się, że okoliczności te mogą obejmować między innymi znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, takie jak wybuch epidemii poważnej choroby w docelowym miejscu podróży.
Wydaje się zatem, że ogłoszona pandemia koronawirusa, a także stan zagrożenia epidemiologicznego wdrożony w poszczególnych państwach spełniają wskazane powyżej przesłanki. Zaznaczyć jednak trzeba, iż samo powołanie się przed organizatorem na występowanie w miejscu wycieczki lub sąsiedniej okolicy przypadków zakażeń koronawirusem nie jest wystarczające.
Na podróżnym ciąży dodatkowo obowiązek wykazania, iż fakt występowania w danym miejscu przypadków zakażeń koronawirusem znacząco wpływa na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Z pewnością podróżny może w tym zakresie powołać się na liczne okoliczności wynikające z obostrzeń i ograniczeń wprowadzonych ze względu na stan epidemii, takich jak np. zamknięcie poszczególnych obiektów (np. stoków narciarskich, muzeów, obiektów zabytkowych), dróg dojazdowych i miast lub też odwołanie wydarzeń kulturalnych czy imprez sportowych, które stanowiły cel wyjazdu.
Nie ulega wątpliwości, iż każdy wyjazd turystyczny należy oceniać indywidualnie w zależności od warunków panujących w miejscu docelowym i jego okolicy. W tym zakresie warto śledzić komunikaty umieszczane na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych obejmujące informacje dla podróżujących z podziałem na poszczególne państwa. Przydatne mogą także okazać się wytyczne i ustalenia na stronach Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Światowej Organizacji Zdrowia oraz Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób.
Postępowanie podróżnego w przypadku chęci bezkosztowej rezygnacji z imprezy turystycznej wygląda zatem następująco:
1. Podróżny powinien ustalić organizatora swojej wycieczki (podmiot, z którym zawarta została umowa o udział w imprezie turystycznej).
2. Podróżny powinien niezwłocznie złożyć organizatorowi, jeszcze przed rozpoczęciem imprezy turystycznej, oświadczenie o odstąpieniu od zawartej umowy o udział w imprezie turystycznej (najlepiej w formie pisemnej).
3. W piśmie o odstąpieniu od umowy zawartej z przedsiębiorcą turystycznym podróżny powinien wykazać:
– występujące nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie,
– znaczący wpływ danych okoliczności na realizację imprezy turystycznej lub na przewóz podróżnych do miejsca docelowego.
4. Organizator powinien dokonać zwrotu poczynionej przez podróżnego wpłaty w terminie 14 dni od dnia rozwiązania przedmiotowej umowy.
Finalnie zauważyć należy, iż obecna nadzwyczajna sytuacja wywołana rozprzestrzeniającym się na całym świecie koronawirusem jest nie tylko problemem dla podróżnych, ale również nowością i ogromnym wyzwaniem dla przedsiębiorców branży turystycznej. Z pewnością zatem, nawet gdy nasz wyjazd nie spełnia ustawowych przesłanek bezkosztowego odstąpienia od umowy, warto podjąć z organizatorem rozmowy na temat kompromisowego rozwiązania tej sytuacji, właśnie ze względu na nietypowy, a zarazem bardzo poważny charakter problemu.
Kancelaria Prawna Eventum świadczy usługi pomocy prawnej podróżnym wyrażającym chęć rezygnacji z imprezy turystycznej z powodu pandemii koronawirusa SARS-CoV-2.
SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI – bezpłatnie ocenimy Twoją sprawę:
radca prawny dr Michał Strzelbicki tel. 510 943 567
radca prawny Mariusz Sadowski tel. 502 603 736
e-mail: biuro@eventum.com.pl